Leren van arbeidsongevallen: een kritische blik op duurzame verbeteringen

Veranderde wetgeving: zelfonderzoek als verplichting

Per 1 januari 2023 hanteert de Nederlandse Arbeidsinspectie een nieuwe standaardwerkwijze binnen het onderzoek naar arbeidsongevallen. Binnen deze nieuwe aanpak voert de werkgever zelf het ongevals-onderzoek uit en stelt op basis daarvan een werkgeversrapportage op. In de meeste gevallen wordt de werkgever gevraagd zelf onderzoek te doen naar het arbeidsongeval. Het onderzoek moet antwoord geven op de vraag hoe het ongeval heeft kunnen gebeuren en wat de directe- en basisoorzaken van het ongeval zijn. Op basis van het onderzoek maakt de werkgever een rapportage met verbeterplan. Het doel hiervan is dat de werkgever leert van het arbeidsongeval en de veiligheid in het bedrijf verbetert. Zo kan herhaling van het ongeval worden voorkomen.

Wat zegt de praktijk? Resultaten uit inspecties

Uit een analyse door de Nederlandse Arbeidsinspectie blijkt dat bij 84% van de bedrijven alle maatregelen uit het verbeterplan daadwerkelijk zijn doorgevoerd. Daarnaast heeft 39% van de bedrijven zelfs extra veiligheidsmaatregelen getroffen, zoals het inschakelen van een veiligheidskundige of het moderniseren van het hele machinepark.

Toch is er ruimte voor verbetering. Bij 16% van de bedrijven zijn niet alle maatregelen volledig doorgevoerd. En bij een kleine groep (minder dan 5%) werd tijdens vervolginspecties geen enkele verbetering in veiligheidsbewustzijn of leervermogen waargenomen.

Onder de radar: het probleem van onderrapportage

Een groot knelpunt blijft de meldingsbereidheid. Naar schatting wordt ongeveer de helft van de arbeidsongevallen niet gemeld bij de Nederlandse Arbeidsinspectie. Dit betekent dat er veel waardevolle leermomenten verloren gaan, terwijl juist deze incidenten cruciale informatie kunnen bieden voor het voorkomen van toekomstige ongevallen.

Van maatregelen naar mentaliteit: bouwen aan duurzame veiligheid

Hoewel de eerste resultaten van de nieuwe werkwijze hoopgevend zijn, blijft de grote vraag: leiden deze maatregelen ook tot duurzame verbeteringen? Structurele veiligheid vraagt om meer dan alleen technische oplossingen. Bedrijven moeten investeren in training, bewustwording en het betrekken van medewerkers bij veiligheidsprocessen. Alleen dan ontstaat een cultuur van continue verbetering.

Meer weten? Wij helpen u verder

Wilgh B.V. ondersteunt bedrijven bij het uitvoeren van ongevallen- en incidentenonderzoek volgens methodes zoals Tripod. Ook helpen wij bij het opstellen van een werkgeversrapportage met verbeterplan, zoals vereist door de Nederlandse Arbeidsinspectie. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie.